“Kan je nog afvallen na je 40e ? En hoe dan?”
Dit is een vraag die me vaak wordt gesteld, zowel in mijn praktijk als via m’n instagram of podcast.
Sommige vrouwen lijken te denken dat het voor hen niet meer is weggelegd.
“Ach ja, dat is de leeftijd”, “van zodra je in de (peri)menopauze komt dan is er niks meer aan te doen” of nog erger :-) “je beste jaren zijn nu eenmaal voorbij”.
Als 45 - jarige vrouw, toevallig ook Gezondheidscoach, ben ik hier om te zeggen dat dit aaaaaabsoluut niet het geval hoeft te zijn!
Je leven is niet voorbij met 40, in tegendeel… met een beetje geluk moet het beste nog komen :-)
Wat wél klopt is dat het hele verhaal van gewicht en afvallen en bijkomen stilaan wat complexer wordt dan voordien.
Ik leg het je graag verder uit.
Waarom is afvallen boven de 40 zo moeilijk?
Wanneer afvallen niet lukt dan is dit een signaal van je lichaam, een teken dat er ergens iets niet helemaal goed gaat.
Verschillende oorzaken kunnen hier een rol spelen:
- Je eet te weinig
- Je hormonen zijn ontregeld
- Je lever werkt niet goed
- Je darmen werken niet goed
- Je slaappatroon is verstoord
- Je beweegt te weinig
- Je kampt met chronische stress
Wanneer we de leeftijd van 40 of 45 jaar bereiken dan komt heel dit delicate evenwicht nog méér onder druk te staan.
En dat maakt dat afvallen vanaf je 40 e stilaan een grotere uitdaging wordt dan in eerdere levensfasen.
Dit heeft onder andere te maken met hormonale veranderingen, een vertraagd metabolisme, een drukkere levensstijl, enzovoort.
Ik merk het in mijn eigen leven ook.
Binnen een maand word ik 45 jaar en ik merk dat mijn lichaam verandert.
En ik vind dat eerlijk gezegd ook niet altijd even prettig.
Ik voel dat er een aantal zaken gebeuren waar ik geen controle over heb en als je me een beetje zou kennen dan weet je wat een uitdaging dat voor mij is :-).
Misschien herken je dat wel.
De veranderingen zijn ongeveer een half jaar geleden begonnen.
Waar mijn gewicht voordien altijd goed stabiel bleef, mede dankzij gezonde voeding en voldoende sporten, is hier 6 maanden geleden iets veranderd.
Ik merk sindsdien dat mijn gewicht sneller toeneemt en waar de balans 80-20 vroeger wel eens zonder al te veel gevolgen uit balans kon geraken (bijvoorbeeld tijdens de feestdagen :-) ) is een teveel aan geniet-momentjes voortaan zichtbaar op de weegschaal.
Daarnaast is er naast het gewicht dat gemakkelijker toeneemt, ook een tweede beweging gaande en dat is dat onze huid met ouder te worden minder elastisch wordt. En dat helpt de zaak ook niet echt vooruit natuurlijk :-).
Nu,, hoewel je heel dit verhaal gemakkelijk negatief zou kunnen bekijken wil ik er zelf liever op een andere manier met omgaan:
je lichaam verplicht je in deze nieuwe levensfase om om beter voor jezelf te gaan zorgen.
En dat is eigenlijk iets heel mooi en waardevol, hier liggen heel wat kansen in.
Daarnaast is het ook een belangrijke les in aanvaarding.
Ouder worden overkomt iedereen en er zijn nu eenmaal een aantal biologische wetmatigheden waar we niet aan ontsnappen.
Probeer dit te aanvaarden. Blijf daar niet tegen vechten. En dat zeg ik hierbij evenzeer tegen mezelf als tegen jou :-).
Naast de 7 oorzaken die ik eerder al benoemde (wil je hier graag meer over weten, vraag dan zeker mijn gratis video aan “ontdek waarom afvallen niet lukt”, je vindt deze hier) spelen er nog een aantal andere factoren wanneer we de leeftijd van 40 jaar voorbij gaan, wat afvallen betreft.
Een hele belangrijke factor die hier meespeelt is dat het dalen van je rustmetabolisme.
Met elke 10 levensjaren die voorbij gaan, daalt je metabolisme.
Dit betekent dat wanneer je op je 50 e hetzelfde zou eten als op je 30e, je gewicht zal toenemen.
Kan je dit tegengaan?
Deels wel, deels niet.
Je kan je rustmetabolisme bijvoorbeeld wel optimaliseren door meer spiermassa op te bouwen.
Een lagere spiermassa betekent immers een lager basaal metabolisme, waardoor je minder calorieën verbrandt.
Naar schatting zou je metabolisme door verlies aan spiermassa met 50 tot 100 calorieën per dag vertragen tegen de tijd dat je 50 bent.
Ook door meer te bewegen kan je metabolisme verhogen.
Je metabolisme neemt namelijk af door het verlies van mitochondriën, dit zijn de energiecentrales in onze cellen, en dit kan je beïnvloeden door meer te gaan bewegen.
Naast je rustmetabolisme wat daalt, wordt afvallen vanaf je 40e ook moeilijker door hormonale veranderingen.
Door de afname van oestrogeen en progesteron in de menopauze (in de perimenopauze schommelen oestrogeenwaarden nog fel en zijn ze soms eerder verhoogd), verhoogt de vetopslag en dit situeert zich vooral op de buik
Kan je hier iets aan veranderen?
Opnieuw: deels wel, deels niet.
In één van m’n meest beluisterde podcastafleveringen (#35 Hoe kan je buikvet verbranden) geef ik je tips mee om je buikvet te verminderen.
Wat de hormonale veranderingen in je lichaam betreft, is er weinig verandering mogelijk. Je kan de (peri)menopauze niet tegenhouden. Wat je wel kan doen is je informeren rond hormonale substitutietherapie, hiervoor richt je je best tot een gespecialiseerde arts of gyneacoloog.
5 tips om gewicht te verliezen na je 40e
Een eerste stap die je kan zetten is kleinere porties te eten.
Zoals je kon lezen, daalt je rustmetabolisme met elke 10 jaar dat we ouder worden.
Je lichaam heeft in die zin minder voedingsstoffen nodig dan vroeger dus je mag gerust je porties een beetje kleiner maken (belangrijk: kies wel steeds voor volwaardige voeding!)
Een andere (super)belangrijke tip die ik je wil geven, is je bloedsuikerspiegel te optimaliseren.
Een stabiele bloedsuikerspiegel is absoluut cruciaal voor vetverlies en ook voor je energieniveau.
Schommelingen in je bloedsuiker kunnen zorgen voor cravings en een verhoogde vetopslag, vooral rond je buikstreek.
Rond het stabiliseren van je bloedsuikerspiegel kan je al veel content vinden op mijn website en in mijn podcast
maar ik herhaal nog eens een aantal belangrijke tips:
- Eet meer complexe koolhydraten (zoals quinoa, zoete aardappel, en peulvruchten) en vermijd geraffineerde suikers.
- voeg eiwitten en gezonde vetten toe aan elke maaltijd
- Eet maximum 3 keer per dag
Een volgende tip is om spiermassa op te bouwen, dit is eerder in dit bericht reeds aan bod gekomen.
Daarnaast is het belangrijk om chronische stress te verminderen én om je slaappatroon te verbeteren.
Chronische stress verhoogt de productie van cortisol, een hormoon dat vetopslag rond de buik stimuleert. Ook kan slecht slapen je hongergevoelens versterken, je krijgt dan vooral zin in ongezonde snacks.
Enkele praktische tips:
- Neem elke dag een moment voor ontspanning, zoals yoga, ademhalingsoefeningen of een wandeling in de natuur.
- Zorg voor een vast slaapritme en creëer een rustgevende avondroutine.
- Gebruik magnesiumsupplementen of kruidenthee (zoals kamille) om beter te slapen.
En dan een 5e en laatste tip: focus op duurzame gewoontes, niet op snelle oplossingen of quick-fixes.
Soms zie ik vrouwen in de paniek schieten wanneer ze merken dat afvallen niet meer lukt. Ze hebben het gevoel dat ze de controle kwijt raken en dit triggert angst. Deze angst kan ervoor zorgen dat je je laat verleiden tot quick fixes zoals bijvoorbeeld een crashdieet.
Crashdiëten werken echter averechts en zullen je metabolisme net vertragen in plaats versnellen. Iets wat je absoluut niet wil dus!
Hoe doe je het dan beter wél?
Kies liever voor een leefstijl die je op lange termijn kunt volhouden.
Stel haalbare doelen en werk stapsgewijs aan veranderingen.
Bijvoorbeeld: begin met het toevoegen van meer groenten aan je lunch, en bouw van daaruit verder.
Wat hierbij altijd belangrijk is, is om goed te luisteren naar je lichaam.
Elke vrouw is uniek, en wat voor de een werkt, werkt misschien niet voor de ander.
Het is belangrijk om te luisteren naar signalen van je lichaam en je aanpak daarop aan te passen.
Conclusie:
Afvallen na je 40e hoeft geen strijd te zijn.
Door je voeding, beweging en leefstijl aan te passen aan de unieke behoeften van je lichaam, kun je niet alleen gewicht verliezen, maar je ook fitter en vitaler voelen.
De sleutel ligt in balans, geduld en luisteren naar wat je lichaam echt nodig heeft.
Wil je hier graag meer over weten?
Hou mijn instagram (nelejanssens.gezondheidscoach) en mijn website dan goed in de gaten want in 2025 ontwikkel ik een heel nieuw aanbod rond dit thema.
En dat belooft geweeeeeeeldig te worden!
Ga je ondertussen toch graag al aan de slag? Download dan hier mijn gratis video: "Ontdek waarom afvallen niet lukt"
Warme groeten,
Nele
Gezondheidscoach en counselor
Reactie plaatsen
Reacties